Sunday, November 23, 2008

Op de boerderie 2

Tijdens mijn eerste bezoek aan de boerderij van Luiz (en zijn broer José), zie enkele blogs terug, heb ik afgesproken dat ik nog een bezoekje zou brengen om het inzaaiproces van dichtbij mee te maken. Helaas was ik niet in staat om op de afgesproken dag en tijdstip aanwezig te zijn doordat ik in Goiania vertoefde in verband met de Blazer-perikelen (zie voorgaande blog).

Afgelopen vrijdagmiddag ben ik alsnog gegaan. Helaas was het inzaaien toen al gebeurd. Desalniettemin heb ik toch wat plaatjes gemaakt van de imposante machines waarmee Luiz en José de immense cirkels beplanten, bewerken en oogsten. Daarna hebben we een ritje over de landerijen gemaakt om te zien hoe de soja de grond uitschiet.

Hiernaast een plaatje van een van de twee grote werkpaarden van de boerderij (Er zijn nog 2 kleinere trekkers maar die zijn met semi-pensioen, hoeven alleen nog karretjes te trekken). Een 120 pk sterke 4-wheeldrive Valtra-trekker (Fins merk) waarmee de enorme inzaaimachine die er nog aan gekoppeld is, letterlijk door de grond wordt getrokken.
De inzaaimachine (zie foto's hieronder) is multifunctioneel. Hij ploegt op afstanden van 45 cm onderling de grond los (zonder de tussenliggende grond te beschadigen, wat minder erosie tot gevolg heeft), injecteert (kunst)mest en brengt op exact gelijke afstanden de zaden in op de juiste diepte in de geploegde gleuf. Een staaltje van techniek, die hier pas 15 jaar wordt toegepast. De vooruitgang die dit teweeg heeft gebracht is volgens Luiz enorm. Op deze manier wordt het haalbaar om die enorme cirkels van soja- of tomatenplanten te kunnen exploiteren.





















Ik hoop wel aanwezig te kunnen zijn wanneer de hieronder afgebeelde monsterlijk grote machine wordt ingezet om te oogsten. Dat zal over rond de 2 maanden plaatsvinden. Op verzoek van Luiz heb ik nog even nagekeken waar de naam New Holland vandaan kwam. Het lag voor de hand om te veronderstellen dat de oprichter van de fabriek uit Nederland afkomstig was. Maar dat is niet het geval. De fabriek is ooit gesticht in het plaatsje New Holland, dat in Pennsylvania ligt. Ooit, lang geleden zal er wel een groepje Hollanders iets te maken hebben gehad met de stichting van New Holland. Het werken met de oogstmachine is overigens een vrij comfortabele bezigheid. De gehele bediening is natuurlijk bekrachtigd en hij is voorzien van airco.

Na de inspectie van het machinepark hebben we met de camionette van Luiz nog even een rondrit gemaakt over de landerijen, waarbij ook de heer de Hond van de partij was. Hij bleef (heel verstandig) tijdens het ritje rustig in de laadbak van de truck zitten en poseerde zonder aansporing met de voorpootjes op de rand van de laadbak toen ik een fotootje van hem wilde maken.
Tot slot nog wat plaatjes van de sojavelden.
Deze soja waartussen de aarde nog te zien is, is pas een dag of 8 geleden ingezaaid.

De volle groene velden hieronder zijn rond de 30
dagen oud.
Rest mij nog Luiz en José te danken voor de gastvrijheid en de tijd die ze hebben vrijgemaakt om mij rond te leiden. Ik kom graag terug om het oogsten van dichtbij mee te maken.


















Peter, Pontalina.

Friday, November 21, 2008

Flex(ibel) tanken

Vandaag was het eindelijk zover! De Blazer was na 2 dagen intensieve zorg bij hospital dos Chevrolets Goyaz te Goiania, Goias bij monde van technisch therapeut Jurandir genezen verklaard waarop Polak zich met gehuurde Chevrolet Prisma (= rijdend voorwerp bedacht door iemand die een uitzonderlijke hekel aan mensen heeft) naar Goiania spoedde om bij ontslag Blazer uit hospitaal aanwezig te kunnen zijn.

Grootse ontvangst door:
Jurandir, technisch therapeut
Brenda, telefonisch hulpverleenster, drukt altijd bij het handenschudden nog een handje bovenop de reeds schuddende handen, had bekertje koud water voor Polak klaarstaan ter lediging reisdorst en komt misschien met Kerst even langs te huize Polak te Pontalina, aangezien haar hele familie daar woont (te Pontalina dus, niet te huize Polak).
Maira, autoverhuur therapeute
Luis, chef de clinique de Chevrolet Goyaz

Het goede nieuws: oorzaak trilling gevonden! En wel: een kromme lichtmetalen velg rechtsachter. Zou de hond zo een harde ribbenkast hebben gehad dat een Blazer wiel er krom van slaat? Het twijfelachtige nieuws: door inschakeling van een externe hulpverlenersorganisatie was de velg gericht…... Daarnaast alle wielen gebalanceerd EN gespind aan de auto. Volgens Luis, die met maar liefst 2 andere doktoren de definitieve proefrit had gemaakt, was de trilling “zo goed als verdwenen”. Hm, dat geeft te denken. Jurandir daarentegen verzekerde Polak dat de band zich om de gerichte velg nog even moest zetten en dat op termijn (welke termijn?) het restje overgebleven trillen geheel zou verdwijnen.

Afijn, genoeg positivo verhalen aangehoord hebbende, heeft Polak zich na collecteren van echtgenotes M en B elders te Goiania achter het stuur gezet op weg naar de BR 153 om aan den lijve te ondervinden wat er nu wel en niet waar was van beweringen inzake restjes trilling. Onderweg nog even teruggekeerd naar Chevrolet omdat niemand Polak had gevraagd om het kentekenbewijs van gehuurd Prisma voorwerp in te leveren en hij daar dus weer zelf achter moest komen en als rechtgeaarde Hollander met genoten opvoeding onverwijld wilde overgaan tot inlevering van onderhavig document.

Nu dan, eindelijk BR 153 aangetroffen en met bonzend hart met zweet onder de oksels de snelheid opgevoerd. Bij 110 merkbare trilling, weliswaar 90 % minder dan het was, maar toch. Echter, bij 130 en hoger trilling niet meer voelbaar. Goed nieuws dus. Zou het dan toch kloppen wat de dokters en therapeuten hebben gezegd? Vooralsnog maar even een paar weken aanzien.

Bij kleiner wordend Goiania in achteruitkijkspiegel informeerden echtgenotes naar voorraad combustivel. Polak merkte zelfverzekerd op dat deze voorraad ruim toereikend was om Pontalina te bereiken zonder te hoeven duwen. Echtgenotes blikten even op de brandstofmeter en spraken twijfel uit die door Polak resoluut werd weggewimpeld. Ongeveer 15 km voor einde pista dupla plotsklaps aanflitsend waarschuwingslampje brandstofvoorraad. Polak’s razendsnelle analyse:

15 km te gaan tot pista unica
20 km pista unica tot afslag Pontalina
25 km vanaf afslag Pontalina tot Pontalina
Dus nog 60 km te gaan. Bij handhaving huidige snelheid benodigde voorraad brandstof ongeveer 10 liter. Waarschuwingslampje gaat branden bij restvoorraad brandstof van 10 liter. Na kort dilemma over ontstane situatie echtgenotes geïnformeerd over nieuwe inzichten. Daarbij vastbesloten mannenpose ingeruild voor bedeesde schuldbewuste uitstraling. Besluit: 10 real hooggeprijsde alcohol tanken bij eerstvolgend en enige tankstation tot aan Pontalina (bij afslag Pontalina) en in Pontalina bij vast adres gewoon economisch verantwoord volgooien. Intussen snelheid toch maar aangepast tot truckniveau teneinde onnodige verkwisting tegen te gaan.

Aankomst bij afslag Pontalina en constatering dat tankstation dat daar altijd was inmiddels is opgeheven ivm oprukkende wegwerkzaamheden in kader van aanleg pista dupla. Polak wijselijk motor uitgezet teneinde brandstofconsumptie tot nul te reduceren terwijl echtgenotes de nog wel bestaande cafetaria betraden om hulp en advies te zoeken. Eensluidende overtuiging: doorrijden zonder tanken naar Pontalina was onverantwoord risico. Polak voelde zich toch wat opgelaten door de situatie en hield zich op de vlakte.

En als altijd was daar de Braziliaansche oplossing:
Vriendelijke heer in cafetaria merkte op dat 100 meter verderop een bar bestond alwaar de eigenaar, door marktomstandigheden wijs geworden, ook een assortiment flessen huishoudalcohol (om de ramen mee te lappen) had staan. Bij betreffende bar 4 liter huishoudalcohol aangeschaft en daarvan om te beginnen maar eens 2 liter in tank Blazer gemikt.




















Vervolgens zonder centje pijn naar Pontalina gereden, aldaar Blazer af laten vullen bij vast tankadres en jawel, er ging 68,115 liter bij. Tankinhoud is 70 liter. Conclusie: dankzij huishoudalcohol (hoewel 1 liter genoeg was geweest, maar voila) Pontalina gehaald. Leve de flexpower! Met een dieseltje of benzineautootje was dat toch maar niet gelukt, want de bareigenaar had geen huishouddiesel of huishoudbenzine staan namelijk. Thuisgekomen heeft Polak zich pas gerealiseerd dat een welgemikte straal eigen urine in de tankopening vermoedelijk hetzelfde resultaat had opgeleverd, maar dat had ie dan maar eerder moeten bedenken.

Polak heeft er thuis maar eens een borreltje op genomen en zich voorgenomen om voortaan naast zijn eigen alcoholvoorraad ook die van de Blazer op peil te houden.


PS te Pontalina aangekomen ook nog ontdekt dat als onderdeel van de overigens gratis behandeling ook de voorbumper nog even is rechtgezet (die na het incident met de hond door Pontalinese hulpverleners min of meer op de oorspronkelijke plaats was teruggeknoeid). Het feit is fijntjes op de pro forma rekening vermeld die bij General Motors als garantie zal worden ingediend... Die toch niet kunnen betalen, maar dat is Polak's probleem niet. In elk geval heeft Hospital Chevrolet Goyaz te Goiania, Goias hard aan de goodwill gewerkt. Hulde!

Tuesday, November 11, 2008

Op de boerderie

Vandaag waag ik mij maar eens aan een nieuw experiment: iets bloggen over een onderwerp waar ik vrijwel geen verstand van heb: het boerenbedrijf!

Goiás is het agrarische hart van Brazilië. Pontalina leeft dan ook voornamelijk van de landbouw en de veeteelt. Het is omringd door vele boerderijen, sommigen met een oppervlakte zo groot als de provincie Utrecht, andere weer heel klein. De mensen die in de stad wonen, vervullen veelal de ondersteunende functies die zo een landbouwgebied nu eenmaal nodig heeft om te kunnen functioneren. Medische voorzieningen, technische ondersteuning (er zijn in Pontalina meer werkplaatsen waar tractoren en dorsmachines worden gerepareerd en onderhouden dan garagebedrijven voor auto's), bedrijven die in landbouwzaden handelen en veel inwoners van de stad werken als loonarbeider op de boerderijen.

Er zijn overigens ook diverse boeren, die in de stad een onderkomen hebben. Ze hebben dan de boerderij geheel of grotendeels verhuurd aan een familie die hem runt en die er dan ook woont. Of ze huren een hele familie in die de arbeid op de boerderij verricht en voor het gemak dan ook op de boerderij woont.

We waren een paar weken geleden te gast op de boerderij van Luis en Lourdes. Hun boerenbedrijf ligt 7 km buiten Goiania en beslaat een behoorlijke oppervlakte. Ze doen alleen aan landbouw, maar dan wel grootschalig. Ze verbouwen elk jaar honderden tonnen tomaten en soja. Omdat Goiás enerzijds over zeer vruchtbare landbouwgrond beschikt (dit is de typische "rode" aarde, maar anderzijds het grootste deel van het jaar regen moet ontberen, kan zo een productie alleen plaatsvinden als er flink wordt geirrigeerd.

Die irrigatie is op een technisch interessante manier ingericht. De grond wordt ingezaaid (met grote machines, volledig geautomatiseerd op de chauffeur na) in de vorm van een cirkel met een diameter van 500 meter, dus een doorsnede van 1 kilometer. In het midden van de cirkel heeft de irrigatiemachine zijn vaste draaipunt.De irrigatiemachine is 500 meter lang, beschikt elke 25 meter over een wielstel met een electromotor en rijdt in een tempo van ongeveer 2 meter per minuut dus de hele cirkel rond, keer op keer op keer. Onderwijl wordt er uit duizenden sproeikoppen 100.000 liter water per uur over de gewassen in wording verdeeld. Dat water komt niet uit de kraan, maar wordt uit een meertje opgepompt, dat op zijn beurt weer door een ondergrondse bron wordt gevuld.

Luiz beschikt op zijn grond over 3 van die cirkels. Een tomatenoogst wordt in meer dan 150 vrachtladingen opgehaald en rechtstreeks vervoerd naar een van de fabrieken van bedrijven als Campbell en Del Monte. De oogst is veelal reeds verkocht voordat de eerste zaden de grond ingaan. Een voorwaarde van de bank die de boer meestal het geld zal lenen om de hele operatie vanaf inzaaien tot en met oogst te kunnen bekostigen. Hoe vruchtbaar de grond in Goiás is, blijkt wel uit het feit dat zodra de tomatenoogst heeft plaatsgevonden, er (natuurlijk weer geheel mechanisch) soja tussen de resten van geoogste gomatenplanten wordt gezaaid, die onmiddellijk begint te groeien. Men verliest dus geen dag.

Een boer als Luiz kan er goed van leven, als er geen onverwachte tegenslag optreedt in de vorm van bepaalde insecten die de oogst aantasten of onverkoopbaar maken (het grootste risico voor de boeren hier). De financiele risico's zijn weliswaar klein als het gaat om de kans, maar groot als het gaat om het bedrag. Luis vertelde mij dat bijvoorbeeld 1 band van de irrigatiemachine 1000 real kost. De band heeft dan ook de omvang van een vrachtwagenwiel. Hij moest wel toegeven dat een band gemiddeld 17 jaar meegaat trouwens, maar desalniettemin zitten er onder een irrigatiemachine toevallig wel 40 van die banden. Stel je voor, dat je je bij KwikFit meldt met het verzoek om even voor 40000 real bandjes te wisselen.... dan zit er zeker een gratis tweede kopje koffie in.

We onthalen Luis en Lourdes aanstaande onderdag in ons huis op een paella. Ze hebben zich tot het uiterste ingespannen om ons een leuke zondag op de boerderij te bezorgen en dat is ze heel goed gelukt. Er was heerlijke vis klaargemaakt (ik ben geen echte visliefhebber, dus als ik enthousiast ben, is het ook echt heel goed) en tot en met het toetje was homemade en bijzonder. We waren er samen met Joao Carlos en zijn vrouw die we al eerder kenden (Joao Carlos is inmiddels onze tandarts geworden). Onderwijl kwam ook de broer van Luis met zijn vrouw een aantal uurtjes buurten. Luis drijft de boerderij samen met zijn broer. Opmerkelijk en een bewijs voor Luis' zorg voor zijn bedrijf is zijn pickup truck: een zeker 20 jaar oude Chevrolet die werkelijk in alle opzichten in nieuwstaat verkeert. Zelfs de airconditioning functioneerde toen hij Joao Carlos en mij een rondleiding gaf over de "cirkels". Het was een welbestede zondag.

Peter, Pontalina